«جنون گاوی»
به انگلیسی: Bovine Spongiform Encephalopathy یا BSE
یک بیماری کشنده و دژنراتیو عصبی در گاو می‌باشد. نشانه‌های بالینی این بیماری دربرگیرنده تغییر رفتار، کاهش وزن و بروز رفتارهای عصبی‌ست. میانگین زمان نهفتگی این بیماری حداکثر پنج‌سال است. همچنین تشابهاتی میان جنون گاوی و بیماری کورو در انسان هست. عامل بیماری در حال حاضر جهش کرده و علاوه بر گاو، بر گربه‌سانان نیز مؤثر است. اکنون خطر انتقال به دیگر گونه‌ها نیز وجود دارد.
✅ تشخیص
تشخیص صرفاً از طریق آزمایش مغز و نخاع حیوان مشکوک قابل انجام است و راهی برای بررسی گوشت مشکوک وجود ندارد.
✅ علایم
تغییر در رفتار، گام‌های غیرطبیعی، علایم فلجی، حساسیت به‌صدا و لامسه.
دوره نهفتگی بیماری در دام ۳ تا ۶ سال است. طول دوره بیماری در دام چند هفته تا چند ماه است که سرانجام منجر به مرگ حیوان می‌شود. دوره نهفتگی بیماری در انسان نیز بسیار طولانی و بیش از ۵ سال‌است. علایم بیماری شامل فراموشی، لکنت زبان، اختلال حافظه، عدم‌تعادل، فلج و بی اختیاری است که نهایتاً با مرگ خاتمه می‌یابد. بیشترین ضایعه در سلول‌های عصبی رخ می‌دهد که منجر به حفره حفره شدن و اسفنجی‌شدن بافت مغز و نخاع می‌شود.
✅ عامل بیماری
پس از مدت‌ها پژوهش، عامل بیماری جنون گاوی به پریون‌ها نسبت داده شد. اولین بار در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی عوامل بیماری‌زایی کشف شدند که قادر به تکثیر، انتقال و عفونت‌زایی بودند، ولی از قطعات پروتئینی ناقص فاقد اسید نوکلئیک تشکیل می‌شدند. این‌عوامل را که حتی از ویروس‌ها ناچیزترند، پریون نامیدند.
پریون‌ها بر خلاف دیگر عوامل بیماریزاویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند؛ درمقابل انواع پرتوها، انواع ضدعفونی‌کننده‌ها، یخ‌زدن‌های مکرر، حرارت ۱۳۵ درجه و فشار ۵ اتمسفر مقاوم است. بنابراین پیشگیری از این بیماری‌ها با دیگرعوامل میکروبی متفاوت و از اهمیت خاصی برخوردار است.
✅ درمان
در حال حاضر برای این بیماری درمان مؤثری نیست و بدون بهبودی در همه‌ی موارد کشنده است. مقاومت عامل بیماری‌زا تا حدی‌ست که متخصصین از بیماری به نام انگل همیشه جاوید نام می‌برند. تنها روش محافظت نخوردن گوشت‌های مشکوک و آلوده است.
✅ انتقال
مهمترین راه انتقال بیماری به گاوها تغذیه با پودر گوشت و استخوان گوسفندان مبتلا به اسکرپی بوده است. عامل بیماری در مغز ونخاع، و ریشه‌های عصبی، غده‌های لنفاوی، چشم، قسمت انتهایی روده کوچک، مغز استخوان و طحال بیشترین تراکم را دارد و به نظر می‌رسد راه انتقال بیماری به انسان نیز مصرف چنین قسمت هایی از دام آلوده می‌باشد. بنابراین به منظور پیشگیری از انتقال بیماری به انسان توصیه می‌شود که اگر دامی دچار به جنون گاوی شد، حیوان معدوم و سوزانده شود؛ البته به نظر می‌رسد این بیماری از طریق محیطی و تماس مستقیم قابل انتقال نبوده و انتقال ستونی عامل بیماری هنوز ثابت نشده‌است.
منبع: http://fa.wikipedia.org
ویرایش و تلخیص: @vetmd
پرسش،انتقاد،پیشنهاد،ارسال مقاله: @vetpr
