بیماریها، علائم و نشانه‌ها:

مراقبت از یک سگ بیمار:

برای مراقبت از یک سگ بیمار بهتر است که او را پیوسته در اتاقی قراردهیم که درجه حرارت آن درحدود 25-20 باشد. بهتر است از راه رفتن حیوان پیشگیری شود. بهترآن است که با استفاده از روزنامه بستر مناسبی برای حیوان پدید آورد. به این ترتیب علاوه بر مراقبت مناسب از یک حیوان بیمار به راحتی می‌توان این روزنامه ها را سوزاند و یا تعویض کرد. چنانچه از چند سگ در یک مکان نگهداری می‌شود بهتر است که از تماس سگهای سالم با سگ بیمار اجتناب شود.


گاهی اوقات به علت جراحاتی که دربدن وجود دارد و منجر به خارش، سوزش و دردهای خفیف می شود. حیوان سعی می‌کند که با خاراندن، لیسیدن، مالیدن، پنجه زدن و حتی گاز گرفتن این احساس را برطرف نماید و در این بین صدمات جدی‌تری را به مرور زمان به خود وارد می‌سازد. مثلا آنچنان یک زخم را می‌لیسد که التیام آن مختل می‌شود یا چنان خود را می‌خاراند و یا پنجه می‌زند که بدن خود را زخمی می‌سازد.


برای اجتناب از لیسیدن یا گزیدن بدن می‌توان سر را با استفاده از یک نوع گردن بند که به وسیله یک سطل قابل تهیه است مقید ساخت. برای این کار اولا باید سطل مناسب با سر و گردن حیوان تهیه نمود به طوری که پس از کارگذاردن آن پوزه و دهان حیوان از لبه های سطل تجاوز نکند. سپس کف سطل را خارج ساخته و با استفاده از یک نوار دور تا دور لبه های جدید را پوشش دهید تا خود موجب جراحت و زخم در گردن سگ نگردد.


سپس دو سوراخ در اطراف آن ایجاد نموده و از آن طنابی عبور دهید. آنگاه گردن و سر سگ را در داخل سطل قرار دهید و به وسیله طناب موجود سطل را بر روی گردن حیوان ثابت گردانید تا از آن خارج نگردد. حتی ممکن است تا زمانی که زخم اولیه بهبود نیافته وجود این گردن‌بند ضروری باشد. برای مقید کردن پنجه‌ها به منظور پیشگیری از وارد آوردن صدمه به بدن می‌توان اقدام به باندپیچی کردن پنجه‌ها نمود.


اقدامات و مراقبت‌های پیشگیری کننده:

ما در زمانه ای زندگی می کنیم که بسیاری ازبیماری های خطرناک را می توان با واکسیناسیون پیشگیری نمود. سگها می‌بایست به وسیله واکسنها ایمن شوند و سالیانه واکسن های یادآور را دریافت نمایند. کنترل انگل ها نیز به مراقبت های خاصی نیازمند است تا اولا سگ از وجود انگل‌ها خلاصی یابد و در ثانی بهداشت انسانی نیز به مخاطره نیفتد.


نحوه و زمان واکسیناسیون:

بیماریهای خطرناک نظیر هاری، دیستمپر، پاروو ویروس، هپاتیت و لپتوسپیروز را می توان با واکسیناسیون منظم درسگها پیشگیری نمود. این پنج بیماری بی نهایت خطرناک بوده و می‌توانند باعث مرگ سگها گردند و برخی از آنها نظیر هاری و لپتوسپیروز به انسان سرایت می‌کند. اولین سن واکسیناسیون 2/5 الی 3 ماهگی است و درخلال چند هفته و براساس تقویم واکسیناسیون ایمن‌سازی توله ها کامل می‌شود.


سپس می‌بایست که به طور سالیانه واکسن‌های یادآور را نیز تزریق نمود.


انگل های داخلی:

کرمهای گرد:

کرمهای گرد به خصوص آسکاریس‌ها درتوله ها بسیار شایع هستند. اکثر توله‌های آلوده نشانه بالینی را نشان نمی‌دهند. اما میلیونها تخم آلوده‌کننده به وسیله آنها در محیط پراکنده می‌شود که می‌تواند برای سایر سگها و اطفال خطرناک باشد.

این کرمها شبیه به یک رشته ماکارونی سفید رنگ صاف یا فرخورده هستند و طولی درحدود 2 الی 8 سانتی متر دارند. دامپزشک با تجویز داروهای ضد کرم گرد به دفع این انگل‌ها اقدام خواهد نمود.

کرمهای پهن:

قطعاتی از کرمهای پهن ممکن است که در موهای اطراف مخرج در آشیانه یا در مدفوع قابل مشاهده باشند . بندهای زنده این انگل سفید و یا سفید مایل به کرم بوده پهن هستند و انقباضاتی را نشان می‌دهند. بندهای مرده زرد رنگ بوده و کدر می‌شوند و از لحاظ ظاهری شبیه به دانه‌های برنج هستند .

سگ‌های آلوده اغلب نشانه ای ندارند ولی ممکن است کاهش وزن داشته و یا به صورت اتفاقی به اسهال مبتلا شوند . یکی ازکرم‌های پهن به نام اکینوکوکوس گرانولوزورس انگل بسیار کوچکی است که تخم آن می‌تواند در پستانداران و از جمله انسان به بیماری خطرناکی منجر شود که به نام کیست هیداتید مشهور است. انگل بالغ در روده سگها زندگی می‌کند. تخم این انگل به وسیله مدفوع به محیط خارج راه می‌یابد. خورده شدن تخم این انگل به طور اتفاقی و به وسیله سایر پستانداران باعث می‌گردد که در اعضاء مختلف بدن آنها از جمله کبد، طحال و ریه‌ها این کیست به وجود آید.

از آنجائی که سگها با خوردن این کیست‌ها به شکل بالغ کرم مبتلا می‌گردند (و این چرخه تکرار می‌گردد) توصیه می‌شود که از مصرف ضایعات کشتارگاهی آلوده به خصوص ریه‌ها (جگرسفید) و کبدهای مبتلا در تغذیه سگها به هیچ عنوان استفاده نشود. ایجاد بیماری کیست هیداتیک در انسان بسیار خطرناک بوده و درمان آن به دشواری و با عمل جراحی صورت می‌گیرد.

با تجویز داروهای ضد انگل خاص که بر علیه این کرم موثر هستند می‌توان از بروز انگل در سگ و به دنبال آن وقوع کیست هیداتیک در انسان و سایر پستانداران پیشگیری نمود.



انگل های خارجی:

کک:

ککها انگل‌های خونخوار هستند بنابراین گزش و تغذیه آنها از خون باعث خارش و عفونت پوست و کم خونی می‌گردد. به علاوه می توانند ناقل برخی از کرمهای پهن باشند. سگهای مبتلا به کک ممکن است دچار موریزی شوند. بخصوص نواحی پشت و گردن و داخل رانها بیشتر مبتلا می‌گردند.

ککها می‌توانند به بدن انسان نیز حمله نموده و اقدام به خونخواری نمایند. به علاوه واکنش های ازدیاد حساسیتی که نسبت به کک ایجاد می‌گردد در سگها شایع می‌باشد. این بیماری باعث خارش شدید و عفونت پوست می‌گردد. اگرچه ککها فاقد بال هستند ولی می‌توانند که به خوبی جهش نمایند. ککها را می توان با جستجوی موها مشاهده کرد که به سرعت راه می‌روند.

نشانه دیگری که حاکی از وجود ککها است مشاهده ذرات سفید و سیاه رنگ کوچکی است که در واقع تخم یا مدفوع ککها هستند. این تخم‌ها به پوست چسبندگی ندارند و به سادگی در آشیانه و هر جائی که سگ رفت و آمد می‌کند پخش می‌شوند و درمدت 8 الی 10 روز به لارو کک تبدیل می‌شوند.

همین مسئله است که ریشه کنی کک را از منزل و محیط با دشواری روبرو می‌سازد. زیرا تخم ککها در همه‌جا پخش می‌گردند. کک‌هایی را که بر روی بدن حیوان باشند به راحتی می توان با مصرف داروهای حشره‌کش و سموم مخصوص شستشوی حیوانات نابود کرد. اما چنانچه محیط دام سمپاشی نگردد به زودی تخم‌های انگل بازشده و ککهای جدید باعث آلودگی مجدد دام خواهند شد.


با استفاده از جاروبرقی می توان کف منزل و قالی ها را به خوبی پاکسازی کرد‌. شستن یا سوزاندن کف بستر نیز اثرات مثبتی دارد. برای مناطق بزرگ یا آلودگی‌های جدی‌تر نیز می توان با مواد حشره‌کش متعارف اقدام به سمپاشی نمود.


کنه:

کنه‌ها باعث کم خونی، فلجی ناشی از کنه و بیماریهای خطرناک دیگری می‌شوند. در صورتی که در شرایط جغرافیائی مرطوب زندگی می‌کنید یا سگ خود را در مسافرت به آنجا می‌برید‌، می‌بایست که بدن دام به صورت روزانه بازبینی گشته و کنه های موجود را از سطح بدن جدا نمود.

بهترین راه برای نابود کردن کنه‌ها این است که چنانچه تعداد آنها کم می‌باشد در ابتدا سطح آنها را به وسیله الکل آغشته نمائید. سپس کنه را محکم به وسیله یک موچین یا پنس گرفته و به طور عمودی به سمت خارج بکشید. پس از خارج کردن کنه آن را به وسیله آتش یک کبریت بسوزانید. هیچگاه سعی نکنید که کنه متصل به بدن را بسوزانید !

در صورتی که تعداد کنه‌ها زیاد باشد می توانید که از داروهای حشره‌کش و سموم مخصوص استفاده نمائید. دراستفاده از این داروها حتما به بروشور و دستورالعمل آن توجه نمائید.


شپش:

شپش باعث خارش شدید و پوسته پوسته شدن پوست می‌گردد. این موجودات با تماس مستقیم منتقل می‌شوند. تخم های شپش به موهای بدن می‌چسبد و لاروهای آن نیز در همان جا از تخم خارج می‌گردند. برخی از شپش ها خونخوار بوده و باعث کم‌خونی می‌شوند‌. شپش ها را نیز می توان با سموم حشره‌کش مناسب نابود کرد.


جرب:

جربها نوعی از انگل های بندپا می باشند که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند. انواع مختلفی از این بندپایان در سگ وجود دارند که در نواحی مختلف بدن ایجاد بیماری می‌نمایند. این بیماریها را در لفظ معمول گال می‌نامند.


جرب گوش:

در داخل مجرای شنوائی سگها زندگی می‌کند. چنین سگی مرتبا سر خود را تکان می‌دهد و گوش خود را مرتبا می‌خاراند و شما می‌توانید که ترشحات مومی سیاه رنگی را در داخل گوش مشاهده کنید.

بیماری های ادراری:

سیستم ادراری شامل کلیه ها، حالبها، مثانه و مجرای ادرار است. عضو اصلی در این مجموعه کلیه‌ها هستند که میزان آب و مواد معدنی بدن را در حال تعادل نگه می‌دارند و با دفع مواد زائد در برقراری تعادل محیط داخلی بدن کمک می‌نماید. نشانه‌هایی که دلالت برمشکلات ادراری دارند به شرح زیر می‌باشد:

- عطش زیاد و افزایش ادرار وجود خون یا چرک در ادرار
- تلاش برای ادرار کردن استفراغ
- دفع ادرار به صورت مکرر و حجم کم وضعیت غیر طبیعی بدن
- ناتوانی در دفع ادرار کاهش اشتها
- عدم کنترل بر دفع ادرار کاهش وزن




سنگ مثانه:

سنگ مثانه در سگها نسبتا شایع است. برخی از نژادها ازجمله پکینز، داشهوند و کاکراسپانیل استعداد بیشتری نسبت به سایر نژادها در تشکیل سنگ دارند. برخی دیگر نظیر دالماسین دارای یک نقص ارثی هستند که آنها را نسبت به تشکیل سنگ ادراری مستعد می‌سازد. در سگهای نر معمولا سنگها وارد مجرای ادرار شده و در آنجا باعث انسداد می‌گردند.

نشانه‌های سنگ مثانه عبارتند از تلاش برای ادرار کردن و دفع مکرر ادرار و حجم کم و وجود خون در ادرار در اثر عدم ادرار کردن به انسداد مجرای ادرار مشکوک می‌شویم. سنگ مثانه می‌تواند در اثر عفونت مثانه ایجاد شود. بنابراین درمان عفونت لازم و ضروری است. سنگها را می‌بایست به طریقه جراحی از داخل مثانه خارج نمود. مداوای داروئی و اصلاح جیره می‌توانند از تشکیل مجدد سنگ پیشگیری کنند.




بیماری‌های عصبی:

دستگاه عصبی شامل مغز، نخاع و اعصاب محیطی می‌شود. این دستگاه اطلاعات حسی را دریافت و منتقل و تفسیر می‌کند و سپس به عضلات و سایر ارگانهای بدن پیام های کنترل‌کننده‌ای را مخابره می‌نماید.

نشانه‌هایی که ممکن است حاکی ازبیماری های عصبی باشد به شرح زیر است:

- تشنج تغییر در نحوه انقباض عضلات
- رفتارهای غیرعادی و ناگهانی اختلالات حسی
- عدم تعادل فلجی
- ضعف پیشرونده دور خود چرخیدن

هاری:

هاری یکی ازخطرناکترین بیماری‌های ویروسی است که معمولا به مرگ بیمار منتهی می‌شود . این بیماری اغلب در اثر گاز گرفتن توسط یک حیوان هار به دیگر حیوانات منتقل می‌گردد و در این حال منبع عفونت بزاق حیوان هار است. تقریبا تمامی پستانداران نسبت به عفونت هاری حساس می‌باشند.

از آنجائی که منبع اصلی انتقال هاری به انسان در محیط شهری سگ می‌باشد، ضرورت واکسیناسیون سگها بر علیه این بیماری کاملا محسوس بوده و لازم الاجرا است. اولین نشانه هاری در یک حیوان آلوده و گزیده شده تغییر رفتار است.

این تغییر رفتارمی تواند در جهت افزایش خشونت و یا افزایش مهربانی باشد و اساسا این تغییر بر خلاف خصلت اصلی و ذاتی اوست. به تدریج انقباض عضلات صورت رخ می‌دهد و دندان های آن قفل می‌شوند.

حرکات دام نامتعادل می‌گردد و کنترل عضلات از بین می‌رود. در این حال بزاق حیوان جاری است تغییر صدا پیدا می‌کند . از نور و آب وغذا می‌ترسد و به هرچیزی حمله می‌کند. نهایتا فلج می‌گردد و در حال فلجی به کما می‌رود و می‌میرد.

هیچ درمانی برای نجات یک موجود هار وجود ندارد و تنها باید به عنوان یک عمل پیشگیرانه نسبت به واکسیناسیون سگها اقدام صحیح را صورت داد و در صورت گزیده شدن افراد به وسیله یک سگ ضرورتا می‌بایست به مراکز انستیتوپاستور در تهران یا شعبات آن در سایر نقاط کشور مراجعه کرد.




بیماری‌های گوش:

نشانه‌هایی که در بیماریهای گوش مشاهده می‌شوند به شرح زیر می‌باشد:

ترشح غیرعادی یا تجمع واکس، ورم کردگی
بوی متعفن و زننده، پوسته پوسته شدن یا شوره بستن
خارش‌، کاهش شنوایی
التهاب گوش، تکان دادن سرکج نگاه داشتن سر، دور خود چرخیدن

از لحاظ آناتومی گوش شامل گوش خارجی و گوش میانی و گوش داخلی است. بین گوش خارجی و گوش داخلی پرده صماخ قرار دارد. هر کدام از این قسمتها می‌توانند دچار بیماری گردند.




عفونت گوش خارجی:

التهاب مجاری گوش خارجی به خصوص در سگهایی که گوش افتاده دارند شایع است. وجود رطوبت در این نوع گوشها به دلیل نامناسب بودن تهویه داخل آن زمینه ساز عفونتهای قارچی و باکتریائی می‌شود . باقی ماندن آب و کف صابون یا شامپو در داخل گوش انگلها و اجسام خارجی و موهای زیاد تجمع واکس و همچنین آلرژی می‌توانند باعث التهاب مجرای شنوایی گردند.

گوش مبتلا گرم و ملتهب است و غالبا می‌توان که در داخل آن چرک یا واکس را مشاهده نمود. بوی نامطبوعی نیز قابل استشمام است. بهتر این است که تا بیماری بدتر نشده جهت مداوا به دامپزشک مراجعه گردد. این درمان شامل شستشو و تمیزکردن گوش و استفاده از آنتی‌بیوتیکهای موضعی و عمومی است.

عفونت‌های مزمن گوش باعث ایجاد بافت اضافی در مجرای شنوائی شده و باعث انسداد نسبی یا کامل مجرای شنوائی می‌گردند. در این قبیل موارد می‌بایست اقدام به جراحی نمود.

بیماری‌های چشم:

نشانه‌هایی که دلالت بر بیماری چشم دارند به شرح زیر می‌باشد:

ترشحات غیرعادی سفید شدگی یا کدورت چشم
افزایش یا کاهش اشک فرورفتگی سطح چشم
التهاب بافت مجاور تورم چشم
کم شدن بینائی و کوری ترس از نور
وجود بافت اضافی در داخل یا خارج از چشم شناور شدن عنبیه

ریزش اشک:

ریزش دائمی و زیاد اشک یکی از مشکلات شایع در نژادهای کوچک است. مسیر اشک ایجاد یک خط قهوه‌ای رنگ در زیر چشم‌ها و جوانب صورت می‌کند و پوست این نواحی ممکن است ملتهب و عفونی گردد . ریزش اشک ممکن است در اثر علل دیگری از جمله بیماریهای دردناک چشم باشد. برطرف کردن منبع تحریک و درمان عفونت به وسیله آنتی بیوتیک می‌تواند باعث بهبودی گردد.

بیماری‌های ویروسی:

مهمترین بیماریهای ویروسی عبارتند از :

1 - دیستمپر
2 - تورم کبد ویروسی
3 - پارواویروس
4 - هاری
5 - هرپس

دیستمپر:
یکی از علائم دیستمپر که از جمله بیماری‌های عفونی ویروسی است مشکلات عصبی می‌باشد. این علائم عبارتند از: تشنج ، عدم تعادل‌، انقباضات کنترل نشده عضلانی و فلجی.

علت:

عامل آن یک ویروس است که سویه‌های مختلفی از آن وجود دارد و سندروم سختی پنجه‌ها تنها با یکی از آنها در ارتباط است.

نشانه ها:

دوره کمون ویروس ازیک تا سه هفته به درازا می‌کشد. سپس ویروس به سرتاسر بدن سگ هجوم می‌آورد و تب بالا و حرارت 5/40 یا حتی 41 را ایجاد می‌کند. این تب بالا تقریبا تنها برای 24 ساعت ادامه می‌یابد واغلب ازنظر دور می‌ماند. ویروس به هنگام تب به کلیه بافتهای بدن حمله می‌کند و به‌ویژه در غشاهای مخاطی خونریزی‌های کوچکی را ایجاد می‌نماید.

درجه حرارت بدن پس از 24 ساعت به حالت عادی بازمی‌گردد و سگ ازعفونت فعلی ویروسی بهبود می‌یابد(حرارت طبیعی 38/5 است). بسته به مقاومت عمومی سگ و به‌ویژه براساس الگوی تغذیه‌ای و محیطی آن باکتریها به بافتهای آسیب دیده حمله می‌کنند و انواع گوناگونی ازنشانه‌های ویژه نمایان می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد درجه حرارت بدن به 39/5 تا 40 افزایش می‌یابد. ما این دما را " درجه حرارت شاخص دیستمپر" می‌نامیم.

هنگامی که باکتریها به پوشش داخلی چشمها و حفرات بینی هجوم می‌آورند نشانه‌های شاخص آن ترشحات چشمها و بینی است. این ترشحات به رنگ سبز مایل به زرد می‌باشد و سگ کسل است و ممکن است با وجود بی‌اشتهایی آب زیادی بنوشد. هنگامی که باکتریها و لوزه‌ها و نایچه‌ها گسترش می‌یابند برونشیت ایجاد می‌شود که با سرفه‌های خشن و خشک دردناک نمود پیدا می کند.

اغلب گمان می‌رود که حیوان سعی در مریض جلوه دادن خود دارد. درجه حرارت هنوز40- 5/39 است و سگ به طور محسوسی افسرده می‌باشد. دربرخی موارد به دلیل تکثیر باکتریها در بافت ریه‌ای که در اثر تهاجم ویروس اولیه آسیب دیده است یک برونکوپنومونی شکل می‌گیرد. سرفه‌های کوتاه و خشک بدتر می‌شوند و ترشح موکوسی چرکی کثیفی از بینی خارج می‌شود که ممکن است با رگه‌های خون همراه باشد.

وارد کردن اندک فشاری به سگ باعث می‌شود که حیوان با دشواری نفس بکشد. حیوان بسیار ضعیف می‌شود و ازخوردن کلیه غذاها خودداری می‌کند. هنگامی که باکتریها مخاط معده و روده حمله می‌کنند یک تورم معدی روده‌ای ایجاد می‌شود که اغلب حاد است. استفراغ پیوسته یک موکوس سبز رنگ یا متمایل به قهوه ای و اسهال بدبو وجود دارد. دهان اغلب زخمی می‌شود و بوی زننده‌ای از تنفس حیوان به مشام می‌رسد.

حرارت هنوز هم درحد شاخص خود یعنی 40-5/39 است. سگ آب می‌نوشد ولی فورا آن را بالا می‌آورد. درصورت خوردن غذا نیز همین اتفاق رخ می‌دهد. ممکن است سگ در طی اسهال کرم دفع کند. این موضوع تصادفی است و به هیچ عنوان نباید داروی ضد کرم خورانید. این کار درمان بیماری را بسیار دشوارتر خواهد کرد. هنگامی که ارگانیسمها به سیستم اعصاب مرکزی یعنی مغز و نخاع حمله می‌کنند نشانه‌های عصبی یعنی داء‌الرقص و حملات غش پدیدار می‌شوند که در جای دیگری به آنها پرداخته خواهد شد.

سگ قادر نیست ادرار و مدفوع خود را نگاه دارد. گاهی اوقات جوش شاخص دیستمپر بر روی شکم وسطح داخلی رانها ایجاد می‌شود. ناحیه مبتلا به جوش را تاولهای چرکی زردرنگی فرامی‌گیرد. در سخت شدن پنجه‌ها سطوح پنجه‌ها ضخیم و سخت می شوند. بنابراین نشانه‌های شاخص دیستمپر سگ و سختی پنجه‌ها اینها هستند.




درمان:

درمان تنها در صلاحیت دامپزشک شما است. درمان دیستمپر از کلیه بیماریهای دیگر سگ دشوارتر و کمرشکن‌تر است. درجه حرارت اغلب حداقل به مدت شش هفته به میزان 40- 5/39 پایدار خواهد ماند. سپس اغلب وقتی گمان می‌کنید که موفق به انجام درمان کامل شده‌اید داء الرقص و غش آغاز خواهد شد.

درمان به دوره‌های طولانی مدت با آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف بعلاوه قطره چشمی و داروهای آرام‌بخش و غیره و هفته‌ها پرستاری شدید نیاز دارد. بی‌گمان واکسیناسیون علیه این بیماری همیشه بسیار ارزانتر از درمان آن است.


پیشگیری:

در حال حاضر چندین واکسن 100 درصد موثر در دسترس همگان می‌باشد و نباید هیچ توله‌ای را بدون مصونیت رها کرد. بهترین سن برای واکسیناسیون نه هفتگی است. اکثر توله‌ها تا این سن درجاتی از ایمنی اکتسابی را از مادران خود دارا هستند. می توان با تزریق داخل وریدی واکسن سرخک به توله‌های جوانتر یک مصونیت فوری در آنها ایجاد کرد ولی این مصونیت حداکثر تنها به مدت ده هفته تداوم می‌یابد.

همیشه بایستی واکسن اصلی را درخلال این مدت تزریق نمود . اکثر دکتران دامپزشک یک برنامه جامع واکسیناسیون را پیشنهاد می‌کنند. این واکسیناسیون‌ها علاوه برمصونیت بر علیه دیستمپر و سختی پنجه‌ها ایمنی واقعی و کاملی را برعلیه سه بیماری کشنده دیگر یعنی یرقان لپتوسپیرایی و تورم کبد ویروسی و پارواویروس ایجاد می‌کنند.

تزریقات در سنین 9-6 هفتگی و 12 هفتگی و 20 هفتگی با مقادیر یادآور سالیانه پس از آن انجام می‌گیرد. تنها در صورتی دیستمپر و سختی پنجه ها از جمعیت سگهای ما ناپدید خواهد شد که بتوان کلیه صاحبان سگ را وادار به انجام واکسیناسیون نمود. در هر حال ویروس‌ها قادرند در روباه و موش خرما و راسو و سمور پابرجا بمانند.


تورم کبد ویروسی:

گاهی اوقات به عنوان (CVH تورم کبد ویروسی سگ) یا بیماری روبارت شناخته می شود. این بیماری می‌تواند سگها را درکلیه سنین وحتی توله‌های چند روزه را مبتلا کند ولی معمولا سگهای جوان را در سنین بین سه و نه ماهگی گرفتار می‌نماید.

علت:

عامل آن یک ویروس است .

نشانه ها:

سه نوع ازاین بیماری وجود دارد :

فوق حاد و حاد و تحت حاد.

در نوع فوق حاد سگ به هنگام غروب کاملا سالم می‌باشد و صبح روز بعد تلف شده است. مبتلایان به نوع حاد بیماری درجه حرارت بالا تا 5/43 یا 5/44 را نشان می دهند (عادی 5/38). سپس آنها نشانه‌های شاخص تورم معدی روده ای غیرقابل کنترل - تهوع واسهال - را آغاز می‌کنند که تقریبا به مدت یک هفته پیش از پدیدار شدن زردی محسوس تداوم می‌یابد.

پس از آن تشنج و مرگ حتمی است. موارد تحت حاد که در تجربه من اکثریت موارد را تشکیل می‌داده‌اند تب خفیف (حدود 40) افسردگی و احیانا استفراغ را نشان می‌دهند. تردی کاملا محسوسی در شکم وجود دارد. اغلب یک یا دو هفته پس از آغازبیماری تورم قرنیه ایجاد می‌شود. ما این سندرم را "چشم آبی" می‌نامیم.

گاهی ممکن است چشم آبی چندین روز پس از واکسیناسیون نمایان شود. چنین مواردی معمولا بدون درمان بهبود می‌یابند. من دریافته ام که چنانچه حیوانات مبتلا نخستین هفته را پشت سربگذارند از شانس زیادی برای بهبودی کامل برخوردارخواهند بود.

درمان:

بار دیگر درمان تنها در صلاحیت دکتر دامپزشک است. او احتمالا علاوه بر درمان علامتی از تزریقات آنتی سرم اختصاصی بعلاوه ویتامین K بهره خواهد برد.

پیشگیری:

همیشه حیوان را در برابر این بیماری کشنده واکسن بزنید. حتی اگرسگ شما بهبود یابد احتمالا در بقیه عمر خود یک حامل ویروس و یک خطر باالقوه برای سایر توله‌ها و سگها باقی خواهد ماند.

عفونت پارواویروسی:

این بیماری یک عفونت نسبتا جدید در سگ می باشد که ازسال 1978 دیده شده است.
علت:

عامل آن یک پارواویروس سگ است که از بسیاری جهات با ویروسی که موجب تورم روده درگربه می‌شود شباهت دارد.

نشانه ها:

یک تورم شدید و اغلب کشنده معدی روده‌ای وجود دارد که عمدتا توله های جوانی را که به تازگی از شیر گرفته شده‌اند مبتلا می‌کند اما می‌تواند حیوانات مسن‌تر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. درجه حرارت معمولا طبیعی یا پایینتر از حد طبیعی است و امکان دارد که مدفوع با رگه‌های خون همراه باشد. ویروس در توله‌های بسیار جوان به عضله قلب آسیب می‌رساند و به دلیل نارسایی قلبی باعث مرگ می‌شود.

درمان:

مراقبت‌های تخصصی دامپزشکی ضرورت دارد. مرگ اغلب به دلیل از دست رفتن شدید آب بدن روی می‌دهد که دکتر دامپزشک با مایع درمانی خوراکی یا داخل وریدی قادر به مقابله با آن است. او همزمان آنتی‌بیوتیکهای وسیع الطیف را جهت کنترل باکتریهای ثانویه تزریق خواهد نمود.

پیشگیری:

امروزه یک واکسن زنده رضایت بخش دردسترس قرار دارد. تزریق آن به عنوان بخشی از برنامه جامع درسنین 9-6 هفتگی و 12 هفتگی و 20 هفتگی با یک یادآور در هر سال پیشنهاد می‌شود.